در سال های اخیر، میعانات گازی به عنوان یکی از محصولات با ارزش صنعت انرژی شناخته شده که تقاضای فزاینده ای در صنایع پایین دستی نفت و گاز، پتروشیمی و حتی حوزه صادرات دارد. خرید میعانات گازی نه تنها برای شرکت های صنعتی سودآور است، بلکه می تواند یک ابزار سرمایه گذاری مطمئن در شرایط نوسانات بازار انرژی محسوب شود. در این مقاله از بازرگانی ماهور، به بررسی تخصصی بازار میعانات گازی، مزایا و چالش های خرید، کاربردها، آمارهای مهم و راهکارهای عملی برای خریداران بالقوه می پردازیم.
پیشنهاد ویژه: می توانید جهت دریافت مشاوره تخصصی رایگان درباره قیمت و خرید عمده نفت و مشتقات نفتی تماس بگیرید. (کلیک کنید)
میعانات گازی چیست؟
میعانات گازی (Gas Condensate) ترکیبی از هیدروکربن های سبک مانند پنتان و هگزان است که به صورت طبیعی در جریان استخراج گاز طبیعی به دست می آید. این ماده در دمای معمولی و فشار بالا به شکل مایع در می آید. برخلاف نفت خام، میعانات گازی شفاف تر، سبک تر و دارای ارزش اقتصادی بالاتری است.
ویژگی های کلیدی میعانات گازی
-
گرانش API بالا: میعانات گازی معمولاً دارای گرانش API بین 50 تا 120 درجه هستند که نشان دهنده سبکی و کیفیت بالای این ماده است.
-
چگالی کم: چگالی میعانات گازی در حدود 0.5 تا 0.8 گرم در میلی لیتر است که آن را به ماده ای سبک و با قابلیت حمل آسان تبدیل می کند.
-
محتوای کم ناخالصی: محتوای گوگرد و نیتروژن در میعانات گازی معمولاً بسیار پایین است، که این ویژگی باعث کاهش آلودگی در فرآیندهای احتراق می شود.
-
فراریت بالا: میعانات گازی به دلیل اجزای جوش پایین، بسیار فرار هستند و این ویژگی در برخی کاربردها مزیت محسوب می شود..
ترکیب شیمیایی معمول میعانات گازی:
مؤلفه | درصد تقریبی |
---|---|
پنتان و هگزان | ۳۰ تا ۷۰ درصد |
بوتان و پروپان | ۱۰ تا ۲۰ درصد |
آروماتیک ها | ۵ تا ۱۵ درصد |
ناخالصی ها (گوگرد، نیتروژن) | کمتر از ۲ درصد |
چرا میعانات گازی مهم است؟
طبق گزارش شرکت BP در سال ۲۰۲۳، میعانات گازی سهمی نزدیک به ۱۰ درصد از صادرات انرژی برخی کشورهای خاورمیانه را به خود اختصاص داده و رشد تقاضای جهانی آن به ویژه در کشورهای آسیایی مانند کره جنوبی، چین و هند چشمگیر بوده است.
کاربردهای صنعتی میعانات گازی
خرید میعانات گازی به دلایل کاربردهای گسترده اش در صنایع مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است:
-
تولید سوخت سبک: از میعانات گازی برای تولید بنزین، سوخت جت و گاز مایع استفاده می شود.
-
خوراک پتروشیمی: پالایشگاه های پتروشیمی از آن به عنوان خوراک برای تولید اتیلن، پروپیلن و متانول بهره می برند.
-
رقیق کننده نفت سنگین: در برخی پروژه های نفتی، از میعانات گازی برای رقیق کردن نفت سنگین جهت حمل آسان تر استفاده می شود.
-
صادرات مستقیم: میعانات گازی به دلیل ارزش افزوده بالا، در بازارهای جهانی به صورت مستقیم فروخته می شود.
حتما بخوانید: همه چیز درباره صادرات نفت خام (کلیک کنید)
بازار خرید میعانات گازی در ایران
ایران با داشتن منابع عظیم گاز طبیعی، یکی از تولیدکنندگان اصلی میعانات گازی در جهان است. بنابر آمار شرکت ملی نفت ایران، ظرفیت تولید روزانه میعانات گازی در پارس جنوبی به بیش از ۵۰۰ هزار بشکه در روز می رسد.
روش های خرید:
-
بورس انرژی ایران: خرید رسمی و شفاف با عرضه میعانات در رینگ داخلی و صادراتی. میعانات گازی از طریق بورس انرژی ایران به صورت فیزیکی عرضه می شود.
-
قراردادهای مستقیم با شرکت ملی نفت: برای شرکت های دارای مجوز.
-
واسطه های بازرگانی مجاز: خرید در مقادیر محدودتر از شرکت های دارای ذخایر میعانات گازی.
-
خرید از طریق گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی: گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی ابزارهای مالی هستند که توسط بورس انرژی ایران عرضه می شوند.
مزایای خرید میعانات گازی
مزیت | توضیح |
---|---|
ارزش افزوده بالا | سودآوری در تولید محصولات نهایی مانند سوخت و مواد شیمیایی |
صادرات پذیری | تقاضای جهانی بالا و بازارهای بین المللی متنوع |
هزینه حمل کمتر | نسبت به نفت خام سبک تر و حمل و نقل آسان تری دارد |
فرآیند پالایش ساده تر | به دلیل ناخالصی کم و ساختار سبک تر |
چالش های خرید میعانات گازی
-
نوسانات قیمت جهانی: تحت تاثیر بازار نفت، نرخ ارز و عرضه و تقاضا.
-
محدودیت های قانونی برای صادرات: به ویژه برای شرکت های خصوصی در ایران.
-
نیاز به زیرساخت مناسب برای ذخیره سازی و حمل: به دلیل ویژگی های فرار میعانات.
صادرات میعانات گازی ایران به کره جنوبی
در سال ۲۰۲۲، ایران موفق شد روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بشکه میعانات گازی به کره جنوبی صادر کند. کره به دلیل نیاز به خوراک سبک برای پتروشیمی ها، یکی از خریداران اصلی میعانات ایران بود. این قرارداد که با وجود تحریم ها انجام شد، نشان دهنده پتانسیل بالای میعانات برای حضور در بازار جهانی است.
راهکارهایی برای خریداران میعانات گازی
-
تحلیل بازار پیش از خرید: شناخت روند قیمت جهانی و نرخ حمل و نقل.
-
استفاده از مشاوران حقوقی و مالی: به ویژه در معاملات بین المللی.
-
سرمایه گذاری در زیرساخت ذخیره سازی: مانند تانکرهای ISO یا مخازن فشار بالا.
-
تنوع بخشی به منابع تامین: مذاکره با چندین تامین کننده برای کاهش ریسک.
جمع بندی
خرید میعانات گازی نه تنها یک تصمیم اقتصادی هوشمندانه برای شرکت های صنعتی و سرمایه گذاران انرژی محسوب می شود، بلکه راهکاری مؤثر برای گسترش سبد محصولات پالایشی و صادراتی نیز به شمار می رود. اگرچه چالش هایی در مسیر خرید و حمل آن وجود دارد، اما با برنامه ریزی درست، این محصول می تواند سودآوری قابل توجهی را به همراه داشته باشد.